In de winter blijft de mestdruk in de vrijloopstal onverstoorbaar hoog, terwijl de verdamping van vocht minder wordt. Een te natte bodem ligt dus op de loer. Bij één van de deelnemers van het praktijknetwerk leidde dat de afgelopen winter tot leegrijden van de composteringsbodem en opnieuw beginnen.
In de leaflet wordt onderscheid gemaakt tussen een vrijloopstal met compostbedding en een vrijloopstal met composteringsbodem. In de eerste wordt compost gebruikt als bodem, in de tweede wordt groenafval gecomposteerd. Een composteringsbodem koelt af bij lage temperaturen, dat bemoeilijkt de compostering. Bij vorst moet je dus minimaal ventileren.
Compost absorbeert bij vochtige omstandigheden vocht uit de lucht. Bij sneeuw of mist is het daarvoor van belang minimaal te ventileren in een stal met compostbedding.
Met compostbedding is het bovendien belangrijk in het najaar op tijd te beginnen met bijstrooien en een buffer aan compost op het bedrijf te hebben. De ervaring leert dat schommelingen in de levering voor problemen kan zorgen. De compost die je in de stal strooit is bij voorkeur droger dan 60 procent en zeker niet natter dan 50 procent. Als de bodem nat is vermindert dat het absorberende vermogen van vocht uit de mest.
Bovendien is een natte bodem minder goed berijdbaar en voor de koeien minder goed begaanbaar. Om die zelfde reden zou je de compostbodem niet te diep moeten bewerken. Tot slot is dagelijks bijstrooien aan te bevelen ten opzichte van minder vaak een grote hoeveelheid.
Bij een composteringsbodem is een natter basisproduct niet zo’n probleem. Als de compostering al begint, voor het groenafval de stal in komt, is het vast warm. Als je voor de vorstperiode al een temperatuur van 40 graden in de boden hebt, is de kans op afkoelen kleiner. Een eenmaal afgekoelde bodem wordt moeizaam weer warm. In de praktijk is de maand december dus cruciaal.
Met een composteringsbodem kun je, in tegenstelling tot bij compostbedding, wel diep bewerken. Het is namelijk belangrijk dat er veel lucht in de bodem blijft om het composteringsproces op gang te houden. Verder blijken composteringsbodems met 12 tot 15 vierkante meter per koe, de winter beter door te komen dat stallen met 8 tot 10 vierkante meter per koe. Veel koeverkeer op één plek zorgt voor teveel verdichting waardoor op die plek de bodem afkoelt.
