Lely onthulde afgelopen week de vierde Orbiter bij de familie Rotgans in Hippolytushoef. De mini-fabriek verwerkt de melk direct nadat het uit de robot komt en bottelt de melk daarna in flessen. De flessen kunnen verkocht worden aan lokale ondernemers.
Het doel van de Orbiter mini-fabriek is om de keten tussen melkveehouder en consument te verkorten. Om een Orbiter te installeren, zijn er volgens de fabrikant minimaal twee Lely-melkrobots (Astronaut) type A4/A5 en ‘een flinke dosis ondernemerschap’ vereist. Want niet alleen de verwerking van de melk, ook de afzet moet je zelf regelen. De veehouder krijgt wel ondersteuning van een team van Lely. Ook heeft de installatie wat technische vereisten. Zo moeten er voldoende zware elektriciteitsaansluitingen zijn. Aangeraden worden drie aansluitingen van 250 ampère. Ook moet nagekeken worden of het stroomnet de hoeveelheid stroom wel kan leveren. Is dit niet het geval, dan kun je de onderdelen van de installatie onafhankelijk van elkaar laten draaien. Op die manier draait er in Nederland een Orbiter op drie 80 ampère aansluitingen.
Veehouders die nu een Orbiter installeren, betalen veelal geen aanschafbedrag voor de mini-fabriek. Zij sluiten een contract met de fabrikant en betalen per verkochte fles een bedrag aan Lely. Hoe hoog dit bedrag is, wil het bedrijf nog niet delen, omdat ze naar eigen zeggen nog werken aan het verlagen van de kostprijs. De afdracht gebruikt Lely om de installatie te bekostigen, maar het draagt ook bij aan de marketing van het product. Hoe hoger het volume, hoe hoger de afdracht aan Lely. Investeringen op het erf ten behoeve van de installatie van de Orbiter, zijn wel voor rekening van de veehouder. Denk hierbij aan verzwaring van de fundering of het aanleggen van een nieuwe aansluiting op het energienetwerk.
Volgens de fabrikant is de mini-fabriek rendabel bij een verwerking van 600.000 tot 800.000 liter melk per jaar.
Lely verwacht een afschrijftermijn van 10 jaar, maar onderhoud je de installatie goed dan kan de installatie minstens 25 jaar mee gaan, benadrukt de fabrikant. Omdat de Orbiter nog in de optimalisatiefase is en er pas vier in Nederland draaien, is het nog niet mogelijk om een onderhoudscontract af te sluiten. Ook wil het bedrijf nog geen uitspraken doen over de begrote onderhoudskosten. Er is wel een speciaal onderhoudsteam dat 24 uur per dag bereikbaar is. Softwareproblemen kunnen veelal op afstand worden verholpen.
Krijgt de veehouder voor 18.00 uur ’s avonds een order binnen, dan kunnen de flessen anderhalve dag later worden opgehaald. Allereerst stel je in hoeveel melk en welke melk je wilt bottelen. Zo kun je alleen de melk van koeien met bijvoorbeeld een hoog eiwitgehalte sorteren. Dit kan geheel automatisch verlopen door middel van een koppeling met de dataprogramma’s T4C of de nieuwe versie: Lely Horizon. Tot nu toe draaien alle Orbiters op T4C.
In de gereedproducttanks wordt de melk klaargezet. Het bottelen van de flessen gebeurt nog niet volledig automatisch. Het etiket aan de achterkant van de fles wordt er automatisch opgeplakt, het voorlabel en de sluitsticker moeten handmatig worden aangebracht.
Het reinigen verloopt wel volautomatisch. Dit duurt ongeveer vier uur, waardoor er 20 werkbare uren per dag overblijven. De Orbiter kan 300 liter melk per uur verwerken, oftewel 6.000 liter per dag.
De liters die de Lely Orbiter niet direct verwerkt, pompt de installatie naar de melktank en worden opgehaald door de zuivelfabriek. De verwachting is dat dit zo blijft. De hoeveelheid flessen die wekelijks worden afgenomen, fluctueert veelal. Hierdoor is het onmogelijk om de melk altijd direct vers te kunnen verwerken. Ook bij storing van de Orbiter wordt de melk direct doorgestuurd naar de melktank.
